ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ
Η Μαρξιστική – Λενινιστική Αντίληψη του σοσιαλισμού
«Φωνή της Αλήθειας», αρ.φυλ. 42 1-15/9/1995, σελ. 1,2
Στο προηγούμενο φύλλο αναφερθήκαμε γενικά στις επιθέσεις των αστών και ρεβιζιονιστών ιδεολόγων στην επιστημονική αντίληψη του σοσιαλισμού. Πριν περάσουμε στην κριτική των ρεβιζιονιστικών περί σοσιαλισμού αντιλήψεων των διαφόρων κομμάτων και οργανώσεων είναι αναγκαίο να εκθέσουμε εντελώς σύντομα και απλά ορισμένες πλευρές της επιστημονικής αντίληψης του σοσιαλισμού δηλ. εκείνης των Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν-Στάλιν, κάτι που είναι απαραίτητο για την αντιπαράθεση στις ρεβιζιονιστικές αντιλήψεις, την ανασκευή τους και αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση των ρεβιζιονιστικών διαστρεβλώσεων που καλύπτονται με “μαρξιστικό” μανδύα. Ασφαλώς πρόκειται για ελλιπή και πολύ σχηματική αναφορά στο τόσο βασικό, ευρύ και σύνθετο πρόβλημα όπως είναι αυτό της επιστημονικής αντίληψης της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας.
Το ζήτημα του σοσιαλισμού κατέχει την κεντρικότερη θέση στη σκληρή ιδεολογική πάλη που διεξάγεται μεταξύ των κομμουνιστών και των ρεβιζιονιστών καθώς και των οπορτουνιστών όλων των αποχρώσεων και κανένα κόμμα δε μπορεί να θεωρηθεί μαρξιστικό (έστω και αν στ’ άλλα ζητήματα έχει μαρξιστικές θέσεις) αν δεν υπερασπίζει και προπαγανδίζει τη μαρξιστική αντίληψη του σοσιαλισμού. Για τους κλασικούς Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν-Στάλιν δεν νοείται σοσιαλισμός χωρίς δικτατορία του προλεταριάτου, την κατάργηση τη καπιταλιστικής ιδιοχτησίας και την εγκαθίδρυση της σοσιαλιστικής κοινωνικής ιδιοχτησίας στα μέσα παραγωγής. Σοσιαλισμός “είναι η ταξική διχτατορία του προλεταριάτου σαν αναπόφευχτο μεταβατικό στάδιο για την κατάργηση των ταξικών διαφορών γενικά, για την κατάργηση όλων των παραγωγικών σχέσεων που πάνω τους στηρίζονται, για την κατάργηση όλων των κοινωνικών σχέσεων, που αντιστοιχούν στις παραγωγικές σχέσεις, για την ανατροπή όλων των ιδεών που απορρέουν από τις κοινωνικές αυτές σχέσεις” (Μαρξ, “Ταξικοί αγώνες στην Γαλλία”, σελ. 158). Σοσιαλισμός είναι μια “κατάσταση που θα επιτρέψει σε κάθε μέλος της κοινωνίας όχι μόνο τη συμμετοχή στην παραγωγή, αλλά και στην κατανομή και διαχείριση του κοινωνικού πλούτου, και που με μια σχεδιασμένη οργάνωση όλης της παραγωγής θα ανεβάσει σε τέτοιο σημείο τις κοινωνικές παραγωγικές δυνάμεις και την απόδοσή τους που θα εξασφαλίσουν στον καθένα και σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό την ικανοποίηση όλων των λογικών αναγκών τους” (Ένγκελς).
Η σοσιαλιστική-κομμουνιστική κοινωνία δε μπορεί να οικοδομηθεί χωρίς τη διχτατορία του προλεταριάτου, τον καθοδηγητικό ρόλο του επαναστατικού μαρξιστικού-λενινιστικού κόμματος της εργατικής τάξης και χωρίς τη διεξαγωγή σκληρής ανελέητης ταξικής πάλης ενάντια στους εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς, χωρίς σκληρή ταξική πάλη σ’ όλα τα μέτωπα: πολιτικό, οικονομικό, ιδεολογικό, στρατιωτικό. Όσο προχωρεί η οικοδόμηση του σοσιαλισμού και σημειώνει επιτυχίες τόσο περισσότερο οξύνεται η ταξική πάλη (Στάλιν, “Λόγος στην Ολομέλεια της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΕΣΣΔ”, 3 Μάρτη 1937).
Ο μαρξισμός-λενινισμός θεωρεί το σοσιαλισμό σαν την πρώτη φάση, σαν την πρώτη και κατώτερη βαθμίδα ανάπτυξης της κομμουνιστικής κοινωνίας. Ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός δεν είναι αντίθετα συστήματα, αλλά αποτελούν δυο βαθμίδες στην εξέλιξη της κομμουνιστικής κοινωνίας, δυο φάσεις του ενιαίου κομμουνιστικού κοινωνικο-οικονομικού σχηματισμού που αντικαθιστά νομοτελειακά τον καπιταλιστικό κοινωνικο-οικονομικό σχηματισμό. “Η επιστημονική διαφορά ανάμεσα στο σοσιαλισμό και στον κομμουνισμό είναι καθαρή. Αυτό που συνήθως λέμε σοσιαλισμό, ο Μαρξ το ονόμαζε “πρώτη” ή κατώτερη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας. Εφόσον τα μέσα παραγωγής γίνονται κοινή ιδιοκτησία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και δω η λέξη “κομμουνισμός”, φτάνει να μη ξεχνούμε πως δεν πρόκειται για ολοκληρωμένο κομμουνισμό… Στην πρώτη του φάση, στην πρώτη του βαθμίδα ο κομμουνισμός δεν μπορεί ακόμα να είναι οικονομικά ολότελα ώριμος, ολότελα απαλλαγμένος από τις παραδόσεις ή τα ίχνη του καπιταλισμού” (Λένιν , “Κράτος και Επανάσταση”, σελ. 93).
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Μετά τη βίαιη ένοπλη ανατροπή της διχτατορίας της αστικής τάξης και την πλήρη συντριβή της αστικής κρατικής μηχανής εγκαθιδρύεται το νέο κράτος της εργατικής τάξης. το κράτος της διχτατορίας του προλεταριάτου, που είναι πρώτα απ’ όλα όργανο κατάπνιξης, της αντίστασης των εκμεταλλευτών, “ότι η διχτατορία του προλεταριάτου δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί διαφορετικά, παρά μέσω του κομμουνιστικού κόμματος” (Λένιν, τόμ. 43, σελ. 42) και η οποία “μπορεί να είναι πλέρια μόνο στην περίπτωση που την καθοδηγεί ένα κόμμα, το κόμμα των κομμουνιστών, που δεν μοιράζεται, και δεν πρέπει να μοιράζεται, την καθοδήγηση με άλλα κόμματα”(Στάλιν, τομ. 10, σελ. 112-113). “Η δικτατορία του προλεταριάτου είναι πεισματικός αγώνας, αιματηρός και αναίμαχτος, βίαιος και ειρηνικός, στρατιωτικός και οικονομικός, παιδαγωγικός και διοικητικός, ενάντια στις δυνάμεις κα παραδόσεις της παλιάς κοινωνίας” (Λένιν, “Αριστερισμός παιδική αρρώστια του κομμουνισμού”, σελ. 30). Τα κόμματα των εκμεταλλευτριών τάξεων καταργούνται και απαγορεύεται η δράση τους. Η διχτατορία του προλεταριάτου στηρίζεται στη συμμαχία εργατικής τάξης και αγροτιάς, κάτω από την καθοδήγηση της εργατικής τάξης. Διαρκής πάλη για το παραπέρα δυνάμωμα και την τελειοποίηση της διχτατορίας του προλεταριάτου.
ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Κυρίαρχη ιδεολογία στο σοσιαλισμό είναι η ιδεολογία της εργατικής τάξης, ο μαρξισμός-λενινισμός-σταλινισμός. Δεν επιτρέπεται η ελεύθερη διάδοση της αστικορεβιζιονιστικής ιδεολογίας. Διεξάγεται συνεπής, συνεχής και οξύτατη πάλη ενάντια σ’ όλες τις μορφές της αντιδραστικής αστικής και ρεβιζιονιστικής ιδεολογίας. Πάλη για την προώθηση και το βάθαιμα της ιδεολογικής και πολιτιστικής επανάστασης.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοχτησίας (ατομικής και κρατικής), μέσω της κατάσχεσης και προλεταριακής εθνικοποίησης (όπως λεπτομερειακά περιγράφεται, στο πρόγραμμα της Γ΄ Κομμουνιστικής Διεθνούς ανάλογα με το χαρακτήρα της επανάστασης) και καθιέρωση της σοσιαλιστικής κοινωνικής ιδιοχτησίας στα μέσα παραγωγής (κρατικής- συνεταιριστικής), κατάργηση των εκμεταλλευτριών τάξεων και εξάλειψη της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Η σοσιαλιστική οικονομία αναπτύσσεται ορθολογικά και σχεδιασμένα στη βάση του αντικειμενικού οικονομικού νόμου της σχεδιομετρικής, αναλογικής ανάπτυξης της σοσιαλιστικής οικονομίας. Είναι οργανωμένη και διευθύνεται κατά συγκεντρωτικό τρόπο από το κράτος της διχτατορίας του προλεταριάτου, με την καθοδήγηση του κομμουνιστικού κόμματος, στηριζόμενου πάντα στη γνώση των αντικειμενικών οικονομικών νόμων του σοσιαλισμού. Η ανάπτυξη τις σοσιαλιστικής οικονομίας καθορίζεται από το βασικό οικονομικό νόμο του σοσιαλισμού που τα ουσιαστικά γνωρίσματα και απαιτήσεις είναι η “εξασφάλιση της μέγιστης ικανοποίησης των διαρκώς αυξανόμενων υλικών κα πολιτικών αναγκών όλης της κοινωνίας με την αδιάκοπη αύξηση και τελειοποίηση της σοσιαλιστικής παραγωγής πάνω στη βάση της ανώτερης τεχνικής” (Στάλιν, “Οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ”, σελ 44).
Η εργατική δύναμη και τα μέσα παραγωγής στο σοσιαλισμό δεν είναι εμπορεύματα. Στις νέες σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής δρα ο οικονομικός νόμος της διανομής ανάλογα με την εργασία. Στο σοσιαλισμό η σφαίρα δράσης του νόμου της αξίας είναι περιορισμένη και αυτός δεν ρυθμίζει πλέον την παραγωγή. Όσο προχωρεί παραπέρα η οικοδόμηση του σοσιαλισμού, ο νόμος της αξίας και οι σχέσεις εμπόρευμα-χρήμα περιορίζοντα ώσπου τελικά να δημιουργηθούν σταδιακά οι αντικειμενικοί όροι για την πλήρη και οριστική εξάλειψη τους στην αταξική κομμουνιστική κοινωνία. Στο σοσιαλισμό ισχύει η αρχή: “Από τον καθένα ανάλογα με τις ικανότητες του, στον καθένα ανάλογα με τη δουλειά του”, ενώ στον κομμουνισμό η αρχή: “Ο καθένας ανάλογα με τις ικανότητες του, στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του”.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Μετά την ολοκλήρωση της οικοδόμησης της οικονομικής βάσης του σοσιαλισμού (καθιέρωση της σοσιαλιστικής ιδιοχτησίας: κρατικής και συνεταιριστικής) και των σοσιαλιστικών παραγωγικών σχέσεων αλλάζει η ταξική διάρθρωση της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Εξαλείφονται όλες οι ανταγωνιστικές και εκμεταλλεύτριες τάξεις. Εξαλείφεται η διαίρεση της κοινωνίας σε διαμετρικά αντίθετες τάξεις. Παραμένουν: “η εργατική τάξη, η αγροτιά και η διανόηση (Στάλιν, “Για το σχέδιο συντάγματος της ΕΣΣΔ” στο “Ζητήματα Λενινισμού”, σελ. 676). Ξεπέρασμα εθνικής καταπίεσης-εθνικών αντιθέσεων. Ανάπτυξη και δυνάμωμα του προλεταριακού διεθνισμού.
Η οικοδόμηση της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας είναι ένα μακρόχρονο προτσές. “Ανάμεσα στην κεφαλαιοκρατική και την κομμουνιστική κοινωνία βρίσκεται η περίοδος της επαναστατικής μετατροπή της μιας στην άλλη. Και σ’ αυτή την περίοδο αντιστοιχεί μια πολιτική μεταβατική περίοδος που το κράτος της δε μπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά η επαναστατική διχτατορία του προλεταριάτου”(Μαρξ, “Κριτική του προγράμματος της Γκότα”, σελ. 28). Η μεταβατική περίοδος αρχίζει με την κατάχτηση της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη και τελειώνει με την οικοδόμηση της αταξικής κομμουνιστικής κοινωνίας. Η μεταβατική περίοδος από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό συμπίπτει με την πρώτη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας, του σοσιαλισμού, και την περίοδο της διχτατορίας του προλεταριάτου.
Στο σοσιαλισμό και μετά την ολοκλήρωση της οικοδόμησης της οικονομικής του βάσης και συνεπώς την εξάλειψη των εκμεταλλευτριών τάξεων εξακολουθούν να υπάρχουν εσωτερικές ανταγωνιστικές αντιθέσεις, δίπλα στις μη ανταγωνιστικές αντιθέσεις (χαρακτηριστικές της σοσιαλιστικής κοινωνίας), που δεν είναι της φύσης του σοσιαλισμού, αλλά είναι προϊόν των υπολειμμάτων της παλιάς αστικής κοινωνίας που αντικειμενικά υπάρχουν στη μεταβατική περίοδο, και των νέων αντεπαναστατικών στοιχείων που αναπόφευχτα γεννιούνται στο εσωτερικό της σοσιαλιστικής κοινωνίας, αλλά και σαν αποτέλεσμα της καπιταλιστικής περικύκλωσης. Είναι επίσης δυνατό να μετατραπούν και μη ανταγωνιστικές αντιθέσεις σε ανταγωνιστικές. Οι ανταγωνιστικές αντιθέσεις λύνονται πάντα με επαναστατική βία.
Ολόκληρη η ιστορική περίοδος οικοδόμησης της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας χαρακτηρίζεται από οξύτατη κα διαρκή ταξική πάλη σ' όλα τα πεδία (πολιτικό, οικονομικό, ιδεολογικό, πολιτιστικό, στρατιωτικό) ενάντια σ' όλους τους εσωτερικούς κα εξωτερικούς εχθρούς του κομμουνισμού. Η ταξική αυτή πάλη διεξάγεται κάτω από την καθοδήγηση του κομμουνιστικού κόμματος. Ο νόμος της πάλης των τάξεων παραμένει αντικειμενικός νόμος κα ύστερα από την εξάλειψη των ανταγωνιστικών κα εκμεταλλευτριών τάξεων σαν τάξεων, μέχρι την πλήρη εξάλειψη των τάξεων στην κομμουνιστική κοινωνία.
Στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό και μετά την οικοδόμηση της οικονομικής βάσης του σοσιαλισμού και την εξάλειψη των εκμεταλλευτριών τάξεων, το ζήτημα "ποιός θα νικήσει ο σοσιαλισμός ή καπιταλισμός" δεν είναι και δε μπορεί να θεωρηθεί οριστικά λυμένο κα εξακολουθεί να παραμένει ο κίνδυνος, η δυνατότητα παλινόρθωσης του καπιταλισμού, η οποία, αν δεν διεξαχθεί σωστά η ταξική πάλη, μπορεί να γίνει πραγματικότητα, όπως συνέβει στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Σε πρόβλημα-κλειδί για τη διατήρηση της εξουσίας της εργατικής τάξης και το δυνάμωμα της διχτατορίας του προλεταριάτου αναδεικνύεται, μετά την αρνητική εμπειρία της ανατροπής του σοσιαλισμού στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες από τα μέσα, η διατήρηση του επαναστατικού χαρακτήρα του κόμματος της εργατικής τάξης και η σωστή διεξαγωγή της ταξικής πάλης.
Στο 16ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1930) ο Στάλιν έδωσε τον παρακάτω κλασικό ορισμό του σοσιαλιστικού οικονομικού συστήματος:
"Σοβιετικό σύστημα οικονομίας σημαίνει ότι:
1) η εξουσία της τάξης των κεφαλαιοκρατών και των τσιφλικάδων έχει ανατραπεί και αντικατασταθεί με την εξουσία της εργατικής τάξης και της εργαζόμενης αγροτιάς,
2) τα εργαλεία και τα μέσα παράγωγης, η γη, οι φάμπρικες, τα εργοστάσια, κλπ. έχουν αφαιρεθεί απ’ τους καπιταλιστές κα μετατραπεί σε ιδιοχτησία της εργατικής τάξης και των εργαζομένων μαζών της αγροτιάς,
3) η ανάπτυξη της παραγωγής δεν είναι υποταγμένη στην αρχή του ανταγωνισμού και της εξασφάλισης καπιταλιστικού κέρδους, μα στην αρχή της σχεδιασμένης καθοδήγησης και της συστηματικής ανύψωσης του υλικού και πολιτιστικού επιπέδου των εργαζομένων,
4) η κατανομή του εθνικού εισοδήματος δε γίνεται για να πλουτίζουν οι εκμεταλλεύτριες τάξεις και να τα παράσιτα, οι πολυάριθμοι υπηρέτες τους, μα προς το συμφέρον της συστηματικής ανύψωσης της υλικής κατάστασης των εργατών κα των αγροτών και της διεύρυνσης της σοσιαλιστικής παραγωγής στην πόλη κα στο χωριό,
5) η συστηματική καλυτέρευση της υλικής κατάστασης των εργαζομένων και η αδιάκοπη αύξηση των αναγκών τους (της αγοραστικής τους ικανότητας), όντας μια συνεχώς αυξανόμενη πηγή διεύρυνσης της παραγωγής, εξασφαλίζει τους εργαζόμενους απ’ τις κρίσεις υπερπαραγωγής, απ’ την αύξηση της ανεργίας και της αθλιότητας,
6) η εργατική τάξη και η εργαζόμενη αγροτιά είναι τα’ αφεντικά στη χώρα, δε δουλεύουν για τους καπιταλιστές, μα για το δικό τους τον εργαζόμενο λαό"(Στάλιν, τόμος 12ος, σελ. 363-364).
Για την κομμουνιστική κοινωνία σε ερώτηση μιας αμερικάνικης εργατικής αντιπροσωπείας (9.9.1927) να δώσει "ένα σύντομο χαρακτηρισμό της μελλοντικής κοινωνίας που προσπαθεί να δημιουργήσει ο κομμουνισμός" ο Στάλιν απάντησε:
"Ο γενικός χαρακτηρισμός της κομμουνιστικής κοινωνίας έχει δοθεί στα έργα του Μαρξ, του Ένγκελς και του Λένιν. Αν θέλαμε να δόσουμε, στα σύντομα, την ανατομία της κομμουνιστικής κοινωνίας, θα λέγαμε ότι θα είναι μια κοινωνία: α) Όπου δε δα υπάρχει ατομική ιδιοχτησία πάνω στα εργαλεία και στα μέσα παραγωγής, αλλά θα υπάρχει κοινωνική, συλλογική ιδιοχτησία, β) Όπου δε θα υπάρχουν τάξεις και κρατική εξουσία, αλλά θα υπάρχουν δουλευτάδες της βιομηχανίας και της αγροτικής οικονομίας, που θα διευθύνονται οικονομικά σαν ελεύθερη ένωση των εργαζομένων, γ) Όπου η λαϊκή οικονομία, οργανωμένη σύμφωνα με σχέδιο, θα βασίζεται στην ανώτερη τεχνική, τόσο στον τομέα της βιομηχανίας όσο και στον τομέα της αγροτικής οικονομίας, δ) Όπου δε δα υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στην πόλη και το χωριό, ανάμεσα στη βιομηχανία και στην αγροτική οικονομία, ε) Όπου τα προϊόντα θα κατανέμονται σύμφωνα με την αρχή των παλιών γάλλων κομμουνιστών: "από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητες του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του", στ) Όπου η επιστήμη και οι τέχνες θα έχουν στη διάθεσή τους συνθήκες αρκετά ευνοϊκές για να φτάσουν σε πλήρη άνθιση, ζ) Όπου το άτομο, απαλλαγμένο από την έγνοια για το ξεροκόμματο κι από την ανάγκη να κολακεύει τους "ισχυρούς του κόσμου", θα είναι πραγματικά ελεύθερο, κλπ., κλπ". (Στάλιν, "Ζητήματα λενινισμού", σελ. 43-44).
Συνεχίζεται
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου