Κριτική παρουσίαση του βιβλίου του Α.Μ. Γιερομίν: "Η διαδικασία παλινόρθωσης του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ" (Αθήνα 1994)

«Φωνή της Αλήθειας», αρ.φυλ. 28 15-31/1/1995, σελ. 3, 4

"ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ": εκδόσεις αντικομμουνιστικού-αντισταλινικού-ρεβιζιονιστικού χαρακτήρα

Κριτική παρουσίαση του βιβλίου του Α.Μ. Γιερομίν:

"Η διαδικασία παλινόρθωσης του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ" (Αθήνα 1994)

Ασφαλώς απογοήτευση Θα νοιώσουν τα περισσότερα μέλη και φίλοι του "Κ"ΚΕ μετά τις τελευταίες εκδόσεις της "Σύγχρονης Εποχής".

Πάνω σε "Ζητήματα σοσιαλισμού - προβληματισμοί", όπως είναι γνωστό στις γραμμές του "Κ"ΚΕ είναι εγκλωβισμένοι χιλιάδες αγνοί επαναστάτες κομμουνιστές. Θα ένιωσαν απογοήτευση διότι Θα περίμεναν το "μαχαίρι να μπει στο κόκαλο" μετά τις τελευταίες εξελίξεις στην πρώην ΕΣΣΔ και τη διάλυση της. Θα περίμεναν οι απαντήσεις σε μια σειρά ερωτήματα, σχετικά με την παλινόρθωση του καπιταλισμού στην πρώην ΕΣΣΔ και τη διάλυση της, να έχουν ουσιαστικό και αντικειμενικό χαρακτήρα και όχι τη συγκάλυψη της αλήθειας. Διότι, για τη συγκάλυψη της αλήθειας σχετικά με την πρώην ΕΣΣΔ στη χώρα μας, υπεύθυνη είναι η σημερινή ηγεσία του "Κ"ΚΕ, αλλά και κάθε ηγεσία του μετά το 1956.

Τελευταία από την "Σύγχρονη Εποχή" εκδόθηκαν δυο βιβλία που αναφέρονται στις εξελίξεις και τη διάλυση της πρώην ΕΣΣΔ.

Το πρώτο είναι του Λιγκατσώφ, με τίτλο "Το αίνιγμα Γκορμπατσώφ", πρόκειται καθαρά για ένα αντικομμουνιστικό-αντισταλινικό βιβλίο. Το βιβλίο αυτό όπως μας πληροφορεί η ρεβιζιονιστική ηγεσία εκδόθηκε για να "συμβάλλει" στη "συζήτηση για τις προοπτικές του επαναστατικού κινήματος"(!), δηλαδή στη διάδοση-υπεράσπιση των ρεβιζιονιστικών απόψεων και τη συγκάλυψη της αλήθειας. Είναι κάτι ανάλογο με την έκδοση παλιότερα (1989) της "Σύγχρονης Εποχής" του ογκώδους βιβλίο (4τομο, 1855 σελίδες), αντικομμουνιστικής-αντισταλινικής γκαιμπελίστικης έμπνευσης χυδαίου λιβελογραφήματος κατά του Στάλιν, του τότε αντικομμουνιστή και σήμερα ανοιχτού φασίστα Ντμίτρι Βολκογκόνοφ με τίτλο "Θρίαμβος και τραγωδία" (ΙΒ.Στάλιν, Πολιτικό Πορτραίτο), που ο κύριος αυτός είναι στρατιωτικός σύμβουλος του Γέλτσιν. Λέτε τότε η ηγεσία του "Κ"ΚΕ να ήθελε να "συμβάλλει" σε συζήτηση για τον Στάλιν (sic)!

Τελευταία επίσης εκδόθηκε από την "Σύγχρονη Εποχή" και το βιβλίο του Α,Μ.Γεριομίν με τίτλο "Η διαδικασία παλινόρθωσης του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ" (1994).

Στο άρθρο μας αυτό θα σταθούμε πιο πολύ στην έκδοση αυτή.

(Το παρακάτω άρθρο του συντρόφου από την επαρχία γράφτηκε το Μάη του 1994 και δημοσιεύεται με πολύ μεγάλη καθυστέρηση εξαιτίας προβολής άλλων θεμάτων και έλλειψης χώρου και επειδή το παρόν άρθρο δεν χάνει την επικαιρότητα του. Το άρθρο δεν έχει την αξίωση μιας ολοκληρωμένης κριτικής παρουσίασης των λαθεμένων απόψεων του Γεριομίν, στις οποίες θα ήταν απαραίτητο να αντιπαρατεθούν και οι αντίστοιχες μαρξιστικές απόψεις, αλλά αυτό δεν μειώνει τη σημασία των όσων εκτίθενται σ' αυτήν την κριτική).

Στην εισαγωγή του βιβλίου, γραμμένη από τους εκδότες της "Σύγχρονης Εποχής", ήδη συναντάμε την πρώτη εντύπωση της προσπάθειας να μας πείσουν για την "ορθότητα" των απόψεων που εκτίθενται στη μελέτη. Η μελέτη του Α.Μ.Γεριομίν για τα δρώμενα στην πρώην ΕΣΣΔ είναι σίγουρα μια από τις πλέον αξιόλογες που έχουν γραφτεί μέχρι τώρα. Βάζει πολύ βαθιά το νυστέρι στο εξεταζόμενο θέμα" σελ. 9.

Κατ' αρχήν η μελέτη του βιβλίου Γεριομίν επιβάλλει απαραίτητα ευθύς εξαρχής δυο βασικές, θεμελιακού χαρακτήρα παρατηρήσεις:

Το πρώτο, το κύριο, το πιο σημαντικό και το πιο ουσιώδες είναι ότι ο συγγραφέας αποσιωπά το πρόβλημα της ανατροπής της διχτατορίας του προλεταριάτου μετά το θάνατο-δολοφονία του Στάλιν - ανατροπή που επικυρώθηκε στο 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (Φλεβάρης '56) με την ρεβιζιονιστική γραμμή που υιοθετήθηκε σ' αυτό.

Με την ανατροπή της διχτατορίας του προλεταριάτου η εργατική τάξη δε χάνει μόνο την πολιτική της εξουσία αλλά ταυτόχρονα χάνει και τον έλεγχο πάνω στα μέσα παραγωγής (δεν τα κατέχει πλέον) και είναι αναγκασμένη να πουλά την εργατική της δύναμη. Η εργατική δύναμη, λοιπόν, μετατρέπεται σε εμπόρευμα και εμφανίζεται έτσι στη σοβιετική οικονομία ένα από τα δυο βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Επιπλέον η ανατροπή της διχτατορίας του προλεταριάτου είναι αυτή που ανοίγει το δρόμο στη σταδιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων καπιταλιστικού χαρακτήρα από την ρεβιζιονιστική ηγεσία, οι οποίες οδήγησαν αναπόφευκτα στη διάλυση των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής και την αντικατάσταση τους με καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, καθώς και στην επανεμφάνιση και δράση των αντικειμενικών οικονομικών νόμων του καπιταλισμού (δημιουργία προϋποθέσεων που καθιστούν τον νόμο της Αξίας ρυθμιστή της παραγωγής όπως στον καπιταλισμό, πούληση των μέσων παραγωγής στα Κολχόζ-Σοβχόζ και στις κρατικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, διάλυση των μηχανοτρακτερικών σταθμών, αλλαγή του μηχανισμού διεύθυνσης της οικονομίας, μεταρρυθμίσεις διαμόρφωσης και καθορισμού των τιμών, εισαγωγή του κέρδους σαν σκοπού της παραγωγής και κριτήριο των επιχειρήσεων, αυτονομία των επιχειρήσεων και εισαγωγή του ανταγωνισμού μεταξύ τους, υλικά κίνητρα, κλπ., κλπ.).

Δεύτερο, ο συγγραφέας δεν αναλύει με υλιστικό ιστορικο-διαλεκτικό τρόπο τη σταδιακή διάλυση των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής στην οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης και την αντικατάσταση τους από καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, καθώς και την επανεμφάνιση των αντικειμενικών οικονομικών νόμων του καπιταλισμού, μ ' αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να φωτίσει το προτσές της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στην ΕΣΣΔ, να οδηγηθεί στο αναμάσημα γνωστών ρεβιζιονιστικών θέσεων που αποδείχτηκε περίτρανα ότι δεν είχαν καμιά σχέση με την επιστημονική αλήθεια και βρίσκονταν σε πλήρη ρήξη με την πραγματική πορεία της σοβιετικής οικονομίας και στόχο τους είχαν να συγκαλύψουν το προτσές της καπιταλιστικής παλινόρθωσης που συντελούνταν στη Σοβιετική Ένωση από τα μέσα της δεκαετίας του '50.

Στα πλαίσια της μελέτης του ο συγγραφέας εξετάζοντας την παλινόρθωση του καπιταλισμού στην πρώην ΕΣΣΔ, θεωρεί κατ' αρχήν την οικοδόμηση του σοσιαλισμού ενιαία και στην ίδια κατεύθυνση από το 1917 έως το 1986. Γράφει: "Παραμένει αναμφισβήτητο το γεγονός ότι κατά την περίοδο 1917-1986 υπήρχε ένα καθεστώς, που διέφερε ριζικά από το καπιταλιστικό" (σελ. 25), (δηλαδή ότι ήταν σοσιαλιστικό σ.σ.).

Με το σκεπτικό αυτό συνεχίζει: Ή "περεστρόικα" που διακήρυξε ο Μ. Γκορμπατσώφ το 1985, μόνο στην αρχική της φάση έκανε μερικά βήματα προς την αναζήτηση του δρόμου εξέλιξης του σοσιαλισμού. Δεν άργησε, όμως, να εγκαταλείψει τα συνθήματα για "επιτάχυνση της κοινωνικοοικονομικής εξέλιξης", για "κοινωνική δικαιοσύνη", κλπ., οπότε με την παλιά σάλτσα της "ανανέωσης του σοσιαλισμού" άρχισε η κατάλυση του" (σελ. 18).

Καθώς επίσης: Ή αλλαγή του πολιτικού και κρατικού συστήματος άρχισε το 1988 και στην αρχή είχε τη μορφή της απομάκρυνσης του ΚΚΣΕ από την εξουσία και της αντικατάστασης του σοβιετικού συστήματος με τον κοινοβουλευτικό" (σελ. 63). Αυτό μήπως μας θυμίζει τις θέσεις του "Κ"ΚΕ ότι η περεστρόικα ήταν καλή αλλά στα μισά του δρόμου λοξοδρόμησε και κάπου το 1988 έγινε η παλινόρθωση του καπιταλισμού; Βέβαια, αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός, για το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα (μ-λ), ότι την αφετηρία για το γκρέμισμα του σοσιαλισμού στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες, αποτελεί το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1956) και οι αποφάσεις του.

Άρα ο συγγραφέας του βιβλίου ή δεν κατανοεί την πραγματικότητα και την ιστορική εξέλιξη ή συνειδητά την διαστρεβλώνει.

Συνεχίζοντας τις εκτιμήσεις του αυτές γράφει: "Το 1986 υπήρξε πραγματικά χρόνος καμπής. Ακόμη  από  τις  αρχές  του 1986 ο οικονομολόγος της περεστρόικα Π. Μπούνιτς πανηγυρίζει από τις στήλες της "Λιτερατούρναγια Γκαζέτα" (τεύχος 7) "οι αλλαγές άρχισαν!" ο άνθρωπος αυτός "βελτιώνει" και σήμερα την οικονομία λες και τα αποτελέσματα της δραστηριότητας του δεν είναι πλέον ολοφάνερα. Το 1987 σημαδεύτηκε από την οικονομική μεταρρύθμιση, που καλυπτόταν με τη σημαία της εξυγίανσης του σοσιαλιστικού συστήματος. Το 1986 νεοτερισμός ήταν η κατάλυση του πολιτικού καθεστώτος ως όρος για την αλλαγή των σχέσεων παραγωγής. Έτσι, δόθηκε η δυνατότητα να θεσπιστούν πολλοί και διάφοροι νόμοι που κατεδαφίζουν το οικονομικό σύστημα του σοσιαλισμού. Μολονότι η κρατική ιδεολογία διατηρούσε τη σοσιαλιστική της πρόσοψη, οι δεξιές δυνάμεις απόκτησαν τη δυνατότητα να οργανωθούν, να βγουν στα μπαλκόνια, να πιέσουν την κυβέρνηση. Η υπονόμευση του παλιού συστήματος δεν στηρίζονταν πια μόνο στο νόμο για τις επιχειρήσεις, αλλά και στο νόμο για τους συνεταιρισμούς. Ωστόσο, τον οικονομικό και ιδεολογικό ρόλο-κλειδί τον έπαιξε ο νόμος για την ιδιοχτησία. Αυτός θεσμοθέτησε την ανατροπή της βαθύτερης οικονομικής σχέσης: η κρατική ιδιοκτησία προσέλαβε δια νόμου συμβατικό χαρακτήρα ("πλήρης οικονομική αρμοδιότητα") ενώ η ατομική ιδιοκτησία απόκτησε με πολλαπλές μορφές το δικαίωμα ανάπτυξης, αν και οι νομοθέτες δε χρησιμοποίησαν σκόπιμα το επίθετο "ατομική". Το προπαρασκευαστικό στάδιο της παλινόρθωσης έληξε με την ψήφιση του νόμου για την ιδιοκτησία ..." (σελ. 19).

Ο συγγραφέας στην ανάλυση αυτή δε μπορεί να κατανοήσει ή δεν θέλει να κατανοήσει το γεγονός ότι με την παλινόρθωση του καπιταλισμού που σημειώθηκε σταδιακά στην πρώην ΕΣΣΔ από το 1956 η ιδιοχτησία των μέσων παραγωγής παρέμεινε στα χέρια του λεγόμενου "παλλαϊκού κράτους" (δηλ. του αστικού κράτους αφού δεν υπάρχει κράτος πάνω από τάξεις) που αντικατέστησε τη διχτατορία του προλεταριάτου, μ' αποτέλεσμα ο χαραχτήρας της παλινόρθωσης του καπιταλισμού να είναι κρατικομονοπωλιακός.

Παράλληλα έχουμε και την αλλαγή των σχέσεων παραγωγής (γίνονται σχέσεις εκμετάλλευσης-καταπίεσης) για την εξυπηρέτηση της νέας άρχουσας αστικής τάξης, που άρχισε να αναπτύσσεται στους κόλπους της νομενκλατούρας (αφρόκρεμα) του κόμματος (που έγινε αναθεωρητικό-αστικό) και στους γραφειοκράτες.

Η εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης γίνεται με έναν ιδιόμορφο τρόπο. Διατηρείται η μάσκα του σοσιαλιστικού προσωπείου και στο όνομά του ζητούνται θυσίες από τις λαϊκές μάζες. Παράλληλα επιβάλλεται και η ωμή καταπίεση σε όσους αντιστέκονται. Δηλαδή το γεγονός ότι υπήρχε κρατική ιδιοκτησία μετά το 1956 δε σημαίνει ότι υπήρχε και σοσιαλισμός στη Σοβιετική Ένωση, αφού ο χαρακτήρας της κρατικής ιδιοκτησίας καθορίζεται από το χαρακτήρα του κράτους, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση ήταν αστικό-ρεβιζινιστικό. Άρα η κρατική ιδιοκτησία ήταν κρατική καπιταλιστική ιδιοκτησία.

Το γεγονός, όμως ότι ως το 1956 οι σχέσεις παραγωγής ήταν σοσιαλιστικές (έλλειψη εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο), παράλληλα με την πρωτοφανή ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, είχαν ως αποτέλεσμα στα πλαίσια της σοσιαλιστικής κοινωνίας ένα μεγάλο και οργανωμένο (υποδομή) σύνολο από κοινωνικές παροχές (ανύψωση του βιοτικού επιπέδου και του πολιτιστικού, παιδεία, υγεία, αθλητισμός, κλπ.) για τις λαϊκές μάζες. Φυσικά αυτές οι παροχές και η υποδομή που υπήρχε στη βιομηχανία δεν χάθηκαν κατευθείαν μετά το 1956, πράγμα που είχε σαν αποτέλεσμα να καλύπτεται το γεγονός της παλινόρθωσης του καπιταλισμού που σημειώθηκε ειδικά στην πρώτη δεκαετία μετά την παλινόρθωση και να δημιουργηθούν ψευδαισθήσεις στις λαϊκές μάζες για διατήρηση του σοσιαλισμού.

Το ζήτημα που έβαλε η "περεστρόικα" ήταν η μετατροπή της κρατικής ιδιοκτησίας σε ατομική. Δηλαδή την μετατροπή του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού σε κλασικό καπιταλισμό. Φυσικά όλη αυτή η διαδικασία καλύπτονταν με τα συνθήματα για "επιτάχυνση της κοινωνικο-οικονομικής εξέλιξης", για "κοινωνική δικαιοσύνη" και για "ανανέωση του σοσιαλισμού", κλπ. Φυσικά σε κάποια φάση στη διάρκεια της "περεστρόικα" διακηρύσσονταν ανοιχτά από τις καθαρά δεξιές δυνάμεις ο σκοπός της, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος ο συγγραφέας: "Το κύριο στην περεστρόικα στο οικονομικό πεδίο" έγραφε στο περιοδικό "Ογκονιόκ" το 1990 (τεύχος 50-51 ένας από τους νεοφώτιστους ιδεολόγους της παλινόρθωσης, ο Γκ. Ποπόφ, "είναι το μοίρασμα της κρατικής ιδιοκτησίας ανάμεσα στους νέους ιδιοκτήτες. Στο πρόβλημα της μοιρασιάς αυτής έγκειται η ουσία της περεστρόικα, η ρίζα της ..." (σελ.45).

Βέβαια στο βιβλίο υπάρχουν και άλλα μαργαριτάρια όπως "η τύχη το έφερε να νικήσει η σοσιαλιστική επανάσταση σε μια χώρα ..." (σελ. 29). Πρόκειται καθαρά για υποκειμενική- ιδεαλιστική αντίληψη λες και την παίξανε στα ζάρια; Λες και δεν υπήρχαν οι υποκειμενικές και οι αντικειμενικές συνθήκες που καθόρισαν το ξέσπασμα, τη διεξαγωγή και τη νίκη της προλεταριακής επανάστασης.

Στις σελ. 25-26 παρουσιάζεται ο Τρότσκυ υπερασπιστής της ΕΣΣΔ, όταν ξέρουμε ότι ήταν ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς της και ειδικά την περίοδο του I.Β.Στάλιν, δίνοντας την εντύπωση στον αναγνώστη ότι κακώς ο Στάλιν και το ΚΚΣΕ (μπ) άσκησαν δριμύτατη κριτική εναντίον της πολιτικής του.

Παράλληλα σε έναν μεγάλο αριθμό από σελίδες αναλύει τη χαώδη οικονομική κατάσταση της πρώην ΕΣΣΔ και τη δύσκολη κατάσταση που υπάρχει για τις λαϊκές μάζες (1992) που λίγο πολύ σωστά εντοπίζει. Αλλά ο συγγραφέας θεωρεί ότι είναι αποτέλεσμα της παλινόρθωσης του καπιταλισμού, που σημειώθηκε στη διάρκεια της "περεστρόικα" και όχι ως αποτέλεσμα της μετατροπής του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού σε κλασικό (λες και δεν είναι γνωστό, ότι στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και αρχές της δεκαετίας του '80 υπήρχε π.χ. 10 εκατομμύρια άνεργοι - συγκαλυμμένη ανεργία, πληθωρισμός, στασιμότητα και πτώση της παραγωγής, κρίση, έντονη διαφθορά, κλπ. Και με βάση αυτό το σκεπτικό του καταλήγει: "αυτά είναι τα κοινωνικά-οικονομικά αποτελέσματα της ανατροπής του σοσιαλισμού και της παλινόρθωσης του καπιταλισμού στη χώρα μας" (σελ. 60).

Σε άλλο σημείο της ανάλυσης του θέτει το παρακάτω ερώτημα και φυσικά απαντά: "γιατί έγινε η νέα στροφή 180°, γιατί νίκησε η πολιτική της παλινόρθωσης του καπιταλισμού και της κατάλυσης του σοσιαλιστικού συστήματος; Κατ' αρχήν δεν υπήρχαν αντικειμενικοί λόγοι γι' αυτό. Το 1985 δεν υπήρχε κανένα αδιέξοδο - ούτε οικονομικό ούτε πολιτικό - αν και οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης και ανόδου της λαϊκής ευημερίας από καιρό δεν ήταν εντυπωσιακοί. Σε ότι αφορά την προώθηση των κοινωνικών σχέσεων προς τη βελτίωση της ζωής, την πολιτική ήταν δυνατό να υλοποιηθεί πλήρως το πρόγραμμα σοσιαλιστικής ανάπτυξης. Έγινε, όμως κάτι άλλο. Εξωτερικά σαν να δικαιώθηκε η θεωρία της διαρκούς επανάστασης, του Λ. Τρότσκυ, σύμφωνα με την οποία το ρωσικό "προλεταριάτο παίρνοντας την εξουσία, θα μπορέσει να οδηγήσει την επανάσταση ως το τέλος, μόνο στην περίπτωση που η ρωσική επανάσταση θα περάσει στην επανάσταση του ευρωπαϊκού προλεταριάτου" (σελ. 69). Δηλαδή εδώ μας λέει ότι ως το 1985 τα πράγματα πήγαιναν "περίφημα" και ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί "πρόγραμμα σοσιαλιστικής ανάπτυξης". Αφήνοντας κατά μέρος τη διαφήμιση του αντεπαναστάτη και προδότη Τρότσκυ, αξίζει να σημειωθεί, ότι τόσο οι χρουτσωφικοί ρεβιζιονιστές και όλα τα ρεβιζιονιστικά κόμματα μεταξύ των οποίων και οι ηγέτες του "Κ"ΚΕ όσο και οι τροτσκιστές διατυμπάνιζαν ότι στην περίοδο των Χρουτσώφ-Μπρέζνιεφ-Γκορμπατσώφ οικοδομούνταν στη Σοβιετική Ένωση ο σοσιαλισμός, ότι σ' αυτή δεν είχε παλινορθωθεί ο καπιταλισμός.

Το ερώτημα όμως, που προβάλλει είναι το εξής: ποιό ήταν αυτό το "πρόγραμμα σοσιαλιστικής ανάπτυξης" και ποιος θα το εφάρμοζε; Μήπως η νέα αστική τάξη που είχε αναπτυχθεί και κυριαρχούσε τα τελευταία 35 χρόνια στην ΕΣΣΔ;

Συνεχίζοντας τις ρεβιζιονιστικές φιλοτροτσκιστικές του φλυαρίες ο Γιερομίν μας λέει, ότι αντί να "υλοποιηθεί πλήρως το πρόγραμμα της σοσιαλιστικής ανάπτυξης”(!) "έγινε όμως κάτι άλλο" και έρχεται με την αντιμαρξιστική θεωρία του Τρότσκυ να μας το εξηγήσει, δικαιώνοντας στα μάτια των αναγνωστών τον Τρότσκυ.

Αποτελεί γεγονός ότι οι θεωρίες και η πολιτική του Τρότσκυ καταπολεμήθηκαν με δριμύτητα και ανασκευάστηκαν από τους Λένιν-Στάλιν και γενικότερα από το ΚΚΣΕ (μπ), αποδείχτηκε ο αντιμαρξιστικός τους χαρακτήρας. Ειδικότερα, μάλιστα στην εποχή του Στάλιν που ο σοσιαλισμός με τη νικηφόρα οικοδόμηση του, αλλά και με την ανωτερότητα του απέναντι στον καπιταλισμό και με τη νίκη της Σοβιετικής Ένωσης και των άλλων αντιφασιστικών δυνάμεων στο γερμανικό ιμπεριαλισμό. Επιβεβαιώθηκε στην πράξη η ορθότητα της πολιτικής και οι θέσεις των Λένιν-Στάλιν έναντι εκείνων του Τρότσκυ και λοιπών, που αν ακολουθιώνταν η αντεπαναστατική πολιτική τους δε θα μπορούσε να οικοδομηθεί ο σοσιαλισμός ούτε να επιτευχθεί η νίκη στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η αλήθεια όμως, είναι τελείως διαφορετική από τους ισχυρισμούς του Γιερομίν, ο οποίος απ' ότι φαίνεται σκοπίμως την κρύβει. Γιατί δεν αναφέρεται στην περίοδο Λένιν-Στάλιν, κατά την οποία πραγματικά αναπτύχθηκε ο σοσιαλισμός σε όλους τους τομείς και στη νίκη της Σοβιετικής Ένωσης απέναντι στις ιμπεριαλιστικές φασιστικές δυνάμεις του Άξονα, που αποδεικνύουν την ανωτερότητα του σοσιαλισμού έναντι του καπιταλισμού; Γιατί δεν αναφέρεται γενικότερα για εκείνη την περίοδο στα κομμουνιστικά κόμματα και τα εθνικο-απελευθερωτικά  κινήματα,  που  στα πλαίσια της αλληλεγγύης ήταν στήριγμα για την ΕΣΣΔ αλλά είχαν και συνεχή ανάπτυξη και την υποστήριξη της; Γιατί δεν αναφέρεται στην επαναστατική γραμμή οικοδόμησης του σοσιαλισμού και πρώτα απ' όλα στο ζήτημα της διχτατορίας του προλεταριάτου, που σύμφωνα με τους κλασικούς Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν-Στάλιν, αρχίζει από την κατάληψη της πολιτικής εξουσίας και πάει ως τον κομμουνισμό, απαραίτητης για το δυνάμωμα αλλά και την διατήρηση του σοσιαλισμού σ' αντιπαράθεση με το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1956) και τις αποφάσεις του για το λεγόμενο "ειρηνικό πέρασμα στο σοσιαλισμό", την κατάργηση του κράτους της διχτατορίας του προλεταριάτου και την αντικατάσταση του επί Χρουτσώφ με το λεγόμενο "παλλαϊκό κράτος" και τη μετατροπή του ΚΚΣΕ σε "παλλαϊκό κόμμα", δηλαδή σε ρεβιζιονιστικό-αστικό κόμμα; Δεν κάνει εντύπωση στο συγγραφέα το γεγονός ότι μετά το 1956 έχουμε το πέρασμα από ήττα σε ήττα και εκφυλισμό και διάλυση των κομμουνιστικών κομμάτων;

Πως εξηγείται η σοβιετική οικονομία να παρουσιάζει (από τα μέσα της δεκαετίας του '60) στασιμότητα και πτώση, ενώ πριν, ως το 1956, είχε συνεχή άνοδο, ακόμα και στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου;

Δεν κάνει εντύπωση στον συγγραφέα ότι η εξωτερική πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης μετά το 20ο Συνέδριο του απέκτησε σοσιαλιμπεριαλιστικό χαρακτήρα, π.χ. αποκλεισμό της Λ.Σ.Δ. Αλβανίας (1961), επέμβαση στην Τσεχοσλοβακία (1968), επέμβαση στο Αφγανιστάν (1979), κλπ.

Ένα άλλο ζήτημα που πρέπει να προσεχθεί είναι το γεγονός της ίδιας της έκδοσης αυτής από την ρεβιζιονιστική ηγεσία του "Κ"ΚΕ. Η έκδοση αυτή αποτελεί προσπάθεια δικαιολόγησης, κάλυψης και "νομιμοποίησης" των αντιλήψεων-θέσεων της ρεβιζιονιστικής ηγεσίας και της στάσης της τα τελευταία 35 χρόνια απέναντι στον ιδιόμορφο κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό της ΕΣΣΔ. Πρόκειται για βοήθημα καλύτερης επεξεργασίας των ιδεολογικο-πολιτικών θέσεων τους στην απόκρυψη και συγκάλυψη της αλήθειας. Διότι οι ρεβιζιονιστές ηγέτες αποτελούν τον υπ αριθμό ένα υπεύθυνο στη χώρα μας για το ότι συνέβη και καταγράφτηκε στην ιστορία τα τελευταία 35 χρόνια στην πρώην ΕΣΣΔ από τα μέσα της δεκαετίας του ‘50. Ανήκει μεγάλη τιμή στη συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων κομμουνιστών - και πρώτα απ' όλα στο σύντροφο Νίκο Ζαχαριάδη - που είδαν και πρόβλεψαν από το 1955-56 τα αρνητικά αποτελέσματα της γραμμής του χρουτσωφικού ρεβιζιονισμού, στον οποίο αντιτάχθηκαν αποφασιστικά και αντιπάλεψαν με συνέπεια.

Για τους μαρξιστές-λενινιστές η γραμμή του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (1956) είναι γραμμή ανατροπής και κατεδάφισης του σοσιαλισμού. Είναι η αφετηρία της σταδιακής παλινόρθωσης του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ και τις άλλες πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες (πλην της Αλβανίας). Το γεγονός αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί κατά τέτοιον τρόπο ώστε να βγουν τα κατάλληλα συμπεράσματα για την καλύτερη διεξαγωγή της ταξικής πάλης εκ μέρους της εργατικής τάξης, αλλά το σημαντικότερο για την διατήρηση των κατακτήσεων της επανάστασης και της παραπέρα οικοδόμησης του σοσιαλισμού ώστε η εργατική τάξη να αποφύγει παρόμοιο πισωγύρισμα.