Ο ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΠΑΠΑΡΗΓΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ: "μεταρρυθμίσεις για βαθιές αλλαγές που έρχονται σε ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα και ανοίγουν την προοπτική του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού" - ο γνώριμος κλασικός ρεφορμιστικός δρόμος του Εντ. Μπερνστάϊν

«Φωνή της Αλήθειας», αρ. φυλ 28, 15-31/1/1995, σελ. 1,2

Μια κάπως προσεκτική παρακολούθηση της σημερινής πολιτικής γραμμής της ηγεσίας του "Κ"ΚΕ οδηγεί χωρίς δυσκολία στην παρακάτω βασική διαπίστωση: Κάθε φορά που η ρεβιζιονιστική ηγετική ομάδα υποχρεώνεται για δημαγωγικούς λόγους (για να ξεγελάσει την εργατική τάξη πως τάχα ενδιαφέρεται για την ανατροπή του καπιταλι­σμού και το σοσιαλισμό) να αναφερθεί στα ζητήματα του σοσιαλισμού και του περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό (δηλαδή σ' αυτά που συνδέονται με την πραγματοποίηση της προλεταριακής επανάστασης) αποκαλύπτεται με τον πιο σαφή τρόπο, ότι αυτή έχει ανοιχτά και οριστικά πλέον εγκαταλείψει τον μαρξισμό-λενινισμό.

Και ο πρόσφατος λόγος της Α. Παπαρήγα στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, που από το "Ριζοσπάστη" (3.2.95) προβλήθηκε με τον τίτλο "Εκσυγχρονισμός με επίκεντρο την πάλη για βαθιές αλλαγές", στον οποίο οι μεταρρυθμίσεις (ο "εκσυγχρονισμός") παρουσιάζονται ως "δρόμος περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό" επιβεβαιώνει εκ νέου την παραπάνω διαπίστωση.

Σύμφωνα με την Παπαρήγα οι μεταρρυθμίσεις για τις οποίες αγωνίζεται σήμερα η ηγεσία του "Κ"ΚΕ έχουν "επίκεντρο την πάλη για βαθιές αλλαγές" ή για "ριζικές αλλαγές στην ελληνική κοινωνία, που αμφισβητούν και έρχονται σε ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα, ανοίγουν την προοπτική του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού" ("Ρ" 3.2.95, σελ. 9).

Το νέο στην περίπτωση του πρόσφατου λόγου της Παπαρήγα σε σχέση με το ρεφορμιστικό πρόγραμμα του "Κ"ΚΕ, που χρονολογείται κάμποσες δεκαετίες, είναι ότι σ' αυ­τόν διατυπώνεται για πρώτη φορά και προβάλλεται με τόση σαφήνεια ο ρόλος των μεταρρυθμίσεων ως "δρόμος περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό", δηλαδή ο κλασικός ρεφορμιστικός δρόμος του Εντ. Μπερνστάϊν ("πέρασμα στο σοσιαλισμό" μέσω των "κοινωνικών μεταρρυθμίσεων").

Οι ρεφορμιστικές αντιλήψεις του Μπερνστάϊν, που βρήκαν πλατιά διάδοση στις γραμμές των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, αποκρούστηκαν και ανασκευάστηκαν ολοκλη­ρωτικά από το Λένιν. Ο ρεφορμιστικός δρόμος του Μπερνστάϊν ακολουθήθηκε αργότερα και από όλα τα ρεβιζιονιστικά κόμματα μετά το '56 και προπαγανδίστηκε θορυβώδικα στις αρχές της δεκαετίας του '60 από το ιταλικό ρεβιζιονιστικό κόμμα με τη γνωστή τολιατική "θεωρία" των λεγόμενων "διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων".

Το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα από την εποχή του Μαρξ ως τα σήμερα δε θεώρησε ποτέ τις οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια του καπιταλισμού ως "δρόμο περάσματος στο σοσιαλισμό", δεν έβλεπε τη σοσιαλιστική επανάσταση και το πέρασμα στο σοσιαλισμό ως σύνολο-άθροισμα μεταρρυθμίσεων πραγματοποιούμενων απ' το αστικό κράτος. Θεωρούσε πάντα, και τεκμηρίωσε επιστημονικά τη θέση, ότι ο μόνος δρόμος για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό είναι ο δρόμος της βίαιης προλεταριακής επανάστασης, της συντριβής της αστικής κρατικής μηχανής και της εγκαθίδρυσης της διχτατορίας του προλεταριάτου - δρόμος που επιβεβαιώθηκε ιστορικά από την πείρα της Παρισινής Κομμούνας και από τη μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση.

Οι μεταρρυθμίσεις δε μπορούν ποτέ να οδηγήσουν σε "βαθιές ριζικές αλλαγές" και πολύ περισσότερο να έρθουν σε "ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα" και να "ανοίξουν την προοπτική του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού" της ελληνικής καπιταλιστικής κοινωνίας, όπως ισχυρίζεται η ρεβιζιονιστική ηγετική ομάδα του "Κ"ΚΕ δια στόματος Παπαρήγα.

Οι οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις παραμένουν πάντα στα πλαίσια του εκμεταλλευτικού συστήματος, δε θίγουν και δεν είναι ποτέ δυνατό να θίξουν τα θεμέλια του καπιταλισμού ούτε είναι δυνατό να ανοίξουν το δρόμο στο σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, επειδή υπάρχει και διατηρείται η εξουσία της αστικής τάξης, η οποία τα υπερασπίζεται και τα προστατεύει. Οι "βαθιές ριζικές αλλαγές" και ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός μπορεί να πραγματοποιηθούν μόνο μετά την ανατροπή της διχτατορίας της αστικής τάξης - ανατροπή που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη βίαιη ένοπλη επανάσταση του προλεταριάτου (φυσικά όταν οι αντικειμενικές και οι υποκειμενικές συνθήκες είναι ώριμες γι' αυτό).

Η ηγεσία του "Κ"ΚΕ παρουσιάζοντας την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων ως "δρό­μο προς το σοσιαλισμό" δεν κάνει άλλο από το να αντικαθιστά την επανάσταση με την πάλη για μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος να αρνείται την προλεταριακή επανάσταση. Μ' αυτή την αντίληψη της συνδέονται και οι άλλες γνωστές θέσεις της του "ειρηνικού κοινοβουλευτικού δρόμου", του "εκδημοκρατισμού" του αστικού κράτους, της "διεύρυνσης" της αστικής δημοκρατίας ως το "σοσιαλισμό".

Όλες αυτές οι αντιλήψεις και θέσεις δεν έχουν τίποτε το κοινό με το μαρξισμό-λενινισμό, αποτελούν ανοιχτή άρνηση του.

Σ' αντίθεση με τους ρεβιζιονιστές, οι μαρξιστές, πρώτο, δεν θεωρούν τις μεταρρυθμίσεις ως "δρόμο περάσματος στο σοσιαλισμό", δεύτερο, δεν αρνούνται τις μεταρρυθμίσεις για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης και για την βελτίωση της κατάστασης της εργατικής τάξης, και τρίτο, υποτάσσουν πάντα την πάλη για μεταρρυθμίσεις στην πάλη για τη λύση των πιο σπουδαίων επαναστατικών καθηκόντων.

Στην πάλη για μεταρρυθμίσεις δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι υπάρχουν δυο ειδών μεταρρυθμίσεις: α) μεταρρυθμίσεις που επιβάλλονται από το προλεταριάτο με επικεφαλής το επαναστατικό του κόμμα, για τις οποίες πρέπει να αγωνίζονται οι κομμουνιστές, β) μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιεί η άρχουσα αστική τάξη για να εξαπατήσει την εργατική τάξη και να την απομακρύνει από την επαναστατική ταξική πάλη για την επανάσταση. Αλλά και ο ρόλος των πρώτων μεταρρυθμίσεων στη λύση των προβλημάτων της εργατικής τάξης δεν πρέπει να υπερτιμηθεί ώστε να καλλιεργηθεί στους εργαζόμενους η ψευδαίσθηση ότι αυτές μπορούν να λύσουν τα προβλήματα τους στα πλαίσια του καπιταλισμού. Παρόμοιες αυταπάτες οδηγούν αναπόφευχτα στην απομάκρυνση της εργατικής τάξης από το βασικό σκοπό της πάλης της που είναι η επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού. Οι κομμουνιστές δεν πρέπει να ξεχνούν ότι οι ρεφορμιστές πράκτορες της αστικής τάξης πάντα διακήρυσσαν πως "μπροστά στον κίνδυνο της επανάστασης η ιστορία γνωρίζει μόνο μια απάντηση: μεταρρυθμίσεις"

Τέλος, η ρεβιζιονιστική ηγεσία δεν έχει εγκαταλείψει το μαρξισμό-λενινισμό μόνο στα ζητήματα της επανάστασης, αλλά και στο πιο σημαντικό ζήτημα της θεωρίας του επιστημονικού κομμουνισμού, εκείνο του σοσιαλισμού. Προβάλλει και προπαγανδίζει (όπως και στις περασμένες δεκαετίες) ως "σοσιαλισμό" τον παλινορθωμένο καπιταλισμό των Χρουτσώφ-Μπρέζνιεφ και την "περεστρόικα" του Γκορμπατσώφ, το λεγόμενο "αυτοδιαχειριζόμενο σοσιαλισμό" του Τίτο, τα φεουδο-αστικά στρατιωτικά καθεστώτα των Καρμάλ-Νατζιμπουλάχ του Αφγανιστάν και του Μεγγίστου της Αιθιοπίας, κλπ. Προπαγανδίζει ένα "σοσιαλισμό" χωρίς διχτατορία του προλεταριάτου.